Vreemdelingen en Bijwoners’ bij TV Oost

‘ROUVEEN – Zaterdag 15 oktober vindt de tv-première plaats van ‘Vreemdelingen en Bijwoners’, de documentaire van Geertjan Lassche waarin een beeld wordt geschetst van de opvang van Molukkers in het voormalige Kamp Conrad bij Rouveen. Het is een zowel indrukwekkend als pijnlijk verhaal over drieëntwintig Molukse gezinnen die tijdens de kampperiode (1954 – 1966) nauwelijks contact hadden met de bevolking.

‘Vreemdelingen en Bijwoners’ is bij TV Oost te zien om 19.05 en 22.05 uur.

‘We hadden nog nooit een zwarte gezien‘ Vorige maand werd in Rouveen een monument onthuld voor de 180 Molukkers die na de oorlog door de Nederlandse overheid waren gehuisvest in het voormalige Joodse werkkamp Kamp Conrad. Regisseur Geertjan Lassche dook in dit stukje Molukse geschiedenis. Uit zijn documentaire blijkt dat de Molukkers tijdens de twaalf jaar die ze in Rouveen doorbrachten nauwelijks contact hadden met de bevolking. Ook niet toen een Moluks jongetje verongelukte onder een boerenkar. En daar heeft hoofdpersoon Mathijs Souhoka het 45 jaar later nog steeds moeilijk mee: ‘Wij waren ook christenen, we zijn gekerstend door Nederland. Jullie christelijke plicht was om de vreemdeling te herbergen. Waarom gebeurde dat dan niet?’ Een antwoord krijgt Souhaka van Rouvener Arend Harink, die naast het kamp opgroeide: ‘Je moet niet vergeten, het was de jaren ’50, we hadden nog nooit een zwarte gezien. En echt, wij wisten niet waarom jullie hier waren. Daarom was er afstand.’

 Souhaka: ‘nog steeds een vreemdeling’
Tijdens confronterende gesprekken met dorpsgenoten krijgt Souhoka ook de keerzijde gepresenteerd. Zochten de Molukkers wel contact? En ligt de onvrede ook niet voor een deel bij hemzelf? Langzamerhand komt Souhoka uit bij de diepste oorzaak van zijn pijn: hij voelt zich nog steeds een vreemdeling. Als kind werd hij weggerukt uit de Molukken en in Nederland heeft hij nooit echt kunnen aarden. Waar liggen zijn wortels? Omdat het geloof in Rouveen een grote rol speelt, is de titel van de documentaire geïnspireerd op het Bijbelvers 1 Kronieken 29:15, waarin de Israëlieten ‘vreemdelingen en bijwoners’ worden genoemd.

Geertjan Lassche

Regisseur Geertjan Lassche (1976) maakte naam met enkele historische documentaires die geregeld leidden tot nieuwe inzichten en onthullingen. Daaronder zijn ‘God Bless Montgomery’ (over de rol van de Poolse militairen bij de slag om Arnhem), ‘Het was maar een mof’ (over een Duitse soldaat die twee Nederlandse kinderen redde) en ‘Nooit meer laf’ (over verzetsman Gerrit Gunnink die in 2009 onthult dat de KP Meppel de onderduiker Pieter Hoppen heeft geëxecuteerd, naar later bleek ten onrechte).
‘Vreemdelingen en Bijwoners’ is geproduceerd door Sous les Arbres, een stichting die zich inzet voor de verbeelding van de regio. De documentaire kwam tot stand dankzij de Provincie Overijssel, het Historisch Centrum Overijssel en de Gemeente Staphorst. Te zien bij RTV oost 15 oktober

 

Artikel delen: